Το γλαύκωμα είναι μία χρόνια προοδευτική νευροπάθεια, στην οποία η ενδοφθάλμια πίεση καθώς και άλλοι παράγοντες, προκαλούν χαρακτηριστική μη αναστρέψιμη βλάβη του οπτικού νεύρου, λόγω απώλειας των γαγγλιακών κυττάρων του αμφιβληστροειδούς.
Επιδημιολογία παράγοντες κινδύνου
Εμφανίζεται σε ενήλικες άνω των 45 ετών σε ποσοστό 2% του γενικού πληθυσμού και είναι μία από τις πρώτες αιτίες σημαντικής μείωσης της όρασης στις αναπτυγμένες χώρες.
Ποιοι είναι οι παράγoντες κινδύνου ;
- η αυξημένη πίεση του οφθαλμού είναι ο κυριότερος παράγοντας βλάβης του οπτικού νεύρου. Οι φυσιολογικές τιμές της πίεσης είναι μεταξύ 8 και 22 mm.
- η ηλικία άνω των 45 ετών
- το οικογενειακό ιστορικό του γλαυκώματος
- η καταγωγή (πιο συχνό σε αφρικανούς και λατινογενείς πληθυσμούς)
- λεπτό πάχος κερατοειδούς
- καθώς και ασθενείς με υπέρταση, ημικρανία, σακχαρώδη διαβήτη, και υψηλή μυωπία.
Ποια τα είδη του Γλαυκώματος ;
Υπάρχουν πολλά είδη γλαυκωμάτων με πιό συχνό το πρωτοπαθές γλαύκωμα ανοιχτής γωνίας. Άλλα είδη είναι το οξύ γλαύκωμα, το γλαύκωμα φυσιολογικής πίεσης, το συγγενές, τα δευτερογενή , το ψευδοαποφολιδωτικό, και το χρωστικό. Καθένα από αυτά έχει τα δικά του κλινικά χαρακτηριστικά αίτια πρόγνωση και θεραπεία.
Πως γίνεται η διάγνωση του Γλαυκώματος;
Το χρόνιο γλαύκωμα δεν έχει κάποια εμφανή συμπτώματα και είναι δύσκολο να εντοπιστεί χωρίς συχνές οφθαλμολογικές εξετάσεις. Από τον ασθενή τα συμπτώματα είναι αντιληπτά όταν υπάρχουν σημαντικές βλάβες του οπτικού νεύρου και έχει ξεκινήσει η απώλεια της κεντρικής όρασης, γι αυτό η πρώιμη διάγνωση και η άμεση έναρξη θεραπείας είναι η σωστή αντιμετώπιση του γλαυκώματος .Το οξύ γλαύκωμα, εμφανίζεται με έντονο πόνο στο μάτι, πονοκέφαλο, ναυτία και τάση για εμετό. Οι εξετάσεις που χρησιμοποιούνται για την διάγνωση του γλαυκώματος είναι :
- η μέτρηση της πίεσης του οφθαλμού
- η μέτρηση του πάχους του καρατοειδούς
- η γωνιοσκοπία
- η βυθοσκόπιση για τον έλεγχο του οπτικού νεύρου
- τα Οπτικά Πεδία για την λειτουργική εξέταση του οπτικού νεύρου όπου ανακαλύπτουμε πρώιμες βλάβες και παρακολουθούμε την εξέλιξη του γλαυκώματος
- τομογραφία του οπτικού νεύρου και των οπτικών ινών ιδιαίτερα χρήσιμη στη αρχόμενη διάγνωση του γλαυκώματος.
Οι εξετάσεις αυτές πρέπει να επαναλαμβάνονται 1 έως 4 φορές τον χρόνο και σύμφωνα με τα αποτελέσματά τους παρακολουθείται η εξέλιξη του γλαυκώματος και καθορίζεται το είδος της θεραπείας.
Πόσο συχνά πρέπει να ελεγχόμαστε για γλαύκωμα;
- 20-29 ετών κάθε 3 με 5 χρόνια στις ομάδες υψηλού κινδύνου και κάθε 5 στο γενικό πληθυσμό.
- 30-39 ετών κάθε 2 με 4 χρόνια στις ομάδες υψηλού κινδύνου και κάθε 5 οι υπόλοιποι.
- 40-64 ετών όλοι κάθε 2 με 4 χρόνια
- 65 και άνω κάθε 1 με 2 χρόνια.
Ποια είναι η θεραπεία του γλαυκώματος ;
Γενικά το γλαύκωμα είναι μία πάθηση που μπορεί να ελεγχθεί με την κατάλληλη αγωγή, όμως οι βλάβες που έχουν είδη προκληθεί δεν είναι αναστρέψιμες. Οι θεραπευτικές επιλογές περιλαμβάνουν τη χρήση κολλυρίων, laser και εγχειρήσεις. Τα κολλύρια είναι η πρώτη θεραπευτική αγωγή με την οποία ρυθμίζονται οι περισσότεροι ασθενείς.
Laser χρησιμοποιούνται κυρίως στο οξύ γλαύκωμα και στη τραμπεκουλοπλαστική. Οι επεμβάσεις όπως η τραμπεκουλεκτομή και η ένθεση βαλβίδας εφαρμόζονται συνήθως σε μη ρυθμιζόμενα φαρμακευτικά γλαυκώματα.
Υπάρχει πρόληψη για το γλαύκωμα ;
Το χρόνιο απλό γλαύκωμα που είναι και το συνηθισμένο δεν προλαμβάνεται. Όμως η πρώιμη διάγνωση και η σωστή αντιμετώπιση σταθεροποιεί και επιβραδύνει την καταστροφή του οπτικού νεύρου.
ΛΟΥΚΑΣ ΚΑΣΤΡΙΤΗΣ
ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΟΦΘΑΛΜΙΑΤΡΟΣ
Μέλος του eye-med.gr